Wot lětstotkow su Budyscy wobydlerjo swojemu městu ležownosće, wěcne a pjenježne dary zawostajili. Zo bychu so mjena tych mnohich dobroćelow, "kotrež su sej w běhu lětstotkow přez powšitkownowužitne a miłe załožby njezapomnity dźak města Budyšina zasłužili, w pomjatku swojeho wobydlerstwa trajnje zdźerželi", bě tehdomniši měšćanosta dr. Heinrich Louis Zahn 1917 "Złotu knihu města Budyšina wo swojemu zastawanju abo dohladej podstejacych žałožbach" zarjadował. W njej namakamy mjena do dźensnišeho znatych mecenow města kaž Francke, von Gersdorff, Gerber, Weigang abo Stieber. Prěnje zapisy wo darićelach du do lěta 1519 wróćo.

Měšćanske załožby

Hišće dźensa zastawa město Budyšin ze "Zhromadnej załožbu města Budyšina", ze "Załožbu za starownje města Budyšina" a ze "Załožbu Budyšin-Heidelberg" prawnisce samostatne załožby, kotrež wotpowědnje swojim wustawkam wšitke jeničce a njeposrědnje powšitkownowužitnym zaměram słuža. Zwyšenje załožby abo dary su za wšě tři załožby tež dźensa hišće móžne.

Zhromadna załožba města Budyšina

Zhromadna załožba města Budyšina

Tuta zhromadna załožba je załožba byrgarskeho prawa a zdobom komunalna załožba. Na zakładźe zakonja wo hromadźepołoženju městnych załožbow wot 25.02.1948 so městne załožby, kotrež stejachu pod zarjadnistwom abo dohladom města Budyšina, hromadźe połožichu. Wone pokazachu k před 01.04.1948 wotzamknjenemu zličbowanskemu lětu čisty wunošk wot 3.000,00 RM. Dźensniša zhromadna załožba zasadźuje so jeničce a njeposrědnje za spěchowanje socialnych, kulturnych a karitatiwnych zaměrow. Zaměr załožby so wosebje prez sćěhowace naprawy zwoprawdźa:

  1. Wobhospodarjenje a wutwar powšitkownowužitneho zarjadnišća – Wonkowna Lawska hasa 23
  2. Podpěranje z jónkróćnymi přiražkami za chudych, chorych a bjezdomnych
  3. Zdźerženje kulturnych pomnikow a přiražki za muzej města Budyšina
  4. Přiražki za šulske zaměry, mj. dr. spěchowanje dobrych šulerjow w formje wuznamjenjenjow
  5. Připomocy za syroty, połsyroty a za dźěsćownje, starownje a podobne domy

Załožba spjelnja swoje nadawki z dobytkow załožboweho zamóženja, kotrež so z ležownostnych a imobilijowych hódnotow kaž tež krutych pjenjez zestaja. Naspomnjenja hódne je na př. dom na Wonkownej Lawskej hasy 23, kotryž so jeničce powšitkownowužitnym zarjadnišćam přenaja a kotryž ma so – kaž to załožbowy zaměr wotpowědnje wustawkam předpisuje – zdźeržeć a dale wutwarjeć. Tež restawrowane rownišćo swójby Francke na Tuchorskim pohrjebnišću, drje najznaćiši projekt něhdyšeje załožby za hladanje rowow, so dźensa wot zhromadneje załožby města Budyšina jako kulturny pomnik wudźeržuje a hlada. Wo wužiwanju załožbowych dobytkow rozsudźi po wustawkach zapisane załožbowe předsydstwo, kotremuž přisłušeja wyši měšćanosta, měšćanosta za financy, zastojnski nawoda za kubłanje a socialne, nawoda prawniskeho zarjada a jedna wobydlerka města Budyšina.

Přenajeća/Wotnajeća Zhromadneje załožby města Budyšina

Přenajeća (za podruž):

Zhromadna załožba města Budyšina přenaja běrowowe rumnosće w twarjenju Wonkowna Lawska hasa 23:

Přizemjo:

1 běrowowa rumnosć něhdźe 15 m² inkl. pódlanska přestrjeń
1 běrowowa rumnosć něhdźe 22 m² inkl. pódlanska přestrjeń

1. horni poschod:

1 běrowowa rumnosć něhdźe 22 m² inkl. pódlanska přestrjeń

2 běrowowej rumnosći (jenož hromadźe wotnajomnej)
1 běrowowa rumnosć 36 m²
1 běrowowa rumnosć 21 m²
inkl. pódlanska přestrjeń

2 běrowowej rumnosći (jenož hromadźe wotnajomnej)
1 běrowowa rumnosć něhdźe 27 m²
1 běrowowa rumnosć něhdźe 31 m²
inkl. pódlanska přestrjeń

2 běrowowej rumnosći (tež jednotliwje wotnajomnej)
1 rumnosć něhdźe 16 m² inkl. pódlanska přestrjeń
1 rumnosć něhdźe 43 m² inkl. pódlanska přestrjeń

Wotnajeće (za pacht):

Zhromadna załožba města Budyšina přenaja zahrodnu ležownosć, ležo při Lubijskej dróze w 02625 Budyšinje, zahonska ležownosć 2107/30 z něhdźe 1.240 m².

Załožba za starownje města Budyšina

Załožba za starownje města Budyšina je prawokmana załožba byrgarskeho prawa a zdobom komunalna městna załožba w zmysle § 13 Sakskeho załožboweho zakonja (SächsStiftG) w zwisku z § 94 wotst. 1 Gmejnskeho porjada za Swobodny stat Saksku.

Załožba přewza jako prawniska naslědnica dnja 1. januara 1944 wot měnoweho spada njerunje potrjecheneho zamóženja prawokmanych hospitalowych załožbow, kotrež su so wot rajchskeho hejtmana w Sakskej, krajneho knježerstwa, ministerstwa za nutřkowne zběhnyli:

  1. załožba Marijiny a Marćiny hospital
  2. załožba Hospital k swjatemu duchej
  3. załožba Tuchorski hospital
  4. Johanna Paulowe załožby
  5. Schneiderowa załožba (Dr. Erdmann Gottfried Schneider).

Załožba spěchuje bjezwuwzaćnje a njeposrědnje powšitkownowužitne a dobroćelske zaměry w zmysle wotrězka "Dawki znižowace zaměry" wotedawkoweho porjada.

Hłowny zaměr załožby je:
Zawěsćenje bydlenskeje potrěbnosće potrěbnych, staršich Budyskich wobydlerjow.

Tutón zaměr so predewšěm spjelni přez:
Přiražki k zawěsćenju bydlenja kaž tež za to, zo móže čłowjek dostojnje bydlić.

Zaměr móže so tež z tym spjelnić, zo w měsće Budyšinje ležace domy a zarjadnišća za zastaranje a podpěru staršich wobydlerjow financielne přiražki dóstanu.

Wyše toho spěchuje załožba:

  • zdźerženje kompetency za wšědny dźeń a samostatneho žiwjenja
  • podpěranje aktiwneje zaběry w swobodnym času a pěstowanje duchownych a muziskich zajimow
  • zdźerženje socialnych kontaktow
  • zawěsćenje wobdźělenja na towaršnostnym žiwjenju

staršich Budyskich wobydlerjow.

Wotpowědnje § 5 płaćiwych załožbowych wustawkow wot 26.09.2008 leži zastupnistwo a zarjadnistwo załožby za zastupnistwo a zarjadnistwo města Budyšina po SächsGemO zamołwitym organam. Zaměr załožby realizuje so z wunoškow rjadowanja herbskich twarskich prawow kaž tež ze zamóženja w hotowych pjenjezach.

Załožba Budyšin-Heidelberg

Załožba je prawokmana załožba byrgarskeho prawa. Załožba ma swoje sydło a zarjadnistwo w Budyšinje. Wona załoži so 1997 a zasadźuje so za spěchowanje měšćanskeho partnerstwa mjez Budyšinom a Heidelbergom. Zaměr załožby so wosebje zwoprawdźa přez podpěranje zetkanjow ludźi z Budyšina a Heidelberga, přez wobdźělenje na zhromadnych zarjadowanjach a projektach kaž tež přez přewjedźenje swójskich předewzaćow w ramiku měšćanskeho partnerstwa. Při tym kładźe so wosebita kedźbnosć na kulturne zaměry, spěchowanje młodźiny a młodźinske staraćelstwo kaž tež na wědomosć. Załožbowemu předsydstwu přisłušataj wyši měšćanosta města Heidelberg a wyši měšćanosta města Budyšin.