Budziszyn został wzmiankowany poraz pierwszy jako Budissin przez kronikarza Thietmara z Merseburga. Przedtem było to tylko skalne wzgórze zasiedlane przez plemiona wschodniogermańskie oraz Milczan, którzy sprzeczali się o prawo do osadnictwa na tych terenach. W 1868 nastąpiła oficjalna zmiana nazwy z Budissin na Bautzen. W roku 2002, dwanaście lat po zjednoczeniu Niemiec i dziesięć lat po szeroko zakrojonych pracach rewitalizacyjnych Starówki świętowano uroczyście 1000-lecie istnienia miasta.

Historia Budziszyna w zarysie

8000 p.n.e. Osadnictwo z epoki kamienia łupanego.
III. wiek Osadnictwo wschodniogermańskie.
VII. wiek Przybycie Słowian Milczan.
1002 Pierwsza pisemna wzmianka „budusin“.
1018 Pokój w Budziszynie między Niemcami a Polską.
ca. 1213 Za sprawą Króla Ottokara I z Czech ustanowiono Radę do budowy kamiennego ratusza miasta
1240 Pierwsza udokumentowana wzmianka o prawach miejskich.
1250 Uzyskanie praw wolnej gminy.
1346 Założenie Związku Sześciu Miast z miastami Zgorzelc (Görlitz), Kamenz, Lauban (Lubań), Löbau i Żytawa (Zittau).
1391 Uchwalono prawo wolnego wybierania radnych.
1405 Wielkie powstanie rzemieślników.
1429/1431 Bezskuteczne oblężenia husyckie.
1524 Założenie kościoła ewangelickiego w Budziszynie. Katedra staje się kościołem symultanicznym (dwuwyznaniowym).
1634 Ciężkie zniszczenia miasta przez wojska szwedzkie.
1635 Przynależność do Saksonii.
1709 Wielki pożar miasta.
1813 Bitwa pod Budziszynem (z wojskami Napoleona).
1815 Rozwiązanie Związku Sześciu Miast jako rezultat podziału Górnych Łużyc.
1846 Otwarcie linii kolejowej Drezno- Budziszyn.
1868 Urzędowa zmiana nazwy z Budissin na Bautzen.
1872 Powstanie pierwszego niemieckiego szkolnego obserwatorium astronomicznego.
1888–1891 Zbudowanie nowego kościoła Marii i Marty przy dzisiejszym placu Augusta Bebela.
1897–1904 Wzniesienie serbołużyckiego domu „Wendisches Haus“ (zniszczony w 1945 r.)
1902 Budziszyn otrzymuje „Rietschel-Giebel“, dar króla Saksonii. Jest to grupa posągów, którą umieszczono na wschodniej stronie budynku teatru miejskiego.
1902–1906 Zbudowanie gmachu sądu.
1904 Oddanie do użytku więzienia krajowgo Saksonii (potoczna nawa „Gelbes Elend” – „żółta bieda”).
1908–1909 Budowa mostu „Następcy Tronu”(Kronprinzbrücke). Dzisiaj „Most Pokoju” (Friedensbrücke).
1912 Inauguracja muzeum miejskiego.
Utworzenie „Domowiny“ jako instytucji zrzeszajacej organizacje Serbołużyczan.
1913 Włączenie do miasta wsi Strehla.
1917 11 dzwonów kościelnych i świeckich zostaje wykorzystane na cele zbrojeniowe.
1920 Otwarcie kąpieliska „Spreebad“.
1921 Ponowne ustanowienie Biskupstwa Miśnieńskiego przez papieża Benedykta XV z siedzibą w Budziszynie. Kapituła staje się zarazem Kapitułą Katedralną, a Katedra św. Piotra katedrą Biskupstwa Miśnieńskiego.
1922 Włączenie do miasta wsi Seidau.
1925 Założenie Klasztoru Franciszkanek Najświętszego Sakramentu przez biskupa Christiana Schreibera w Budziszynie (Klosterstrasse).
1928 Pierwsza oficjalna procesja Jeźdźców Wielkanocnych (od końca XVIII stulecia) z Budziszyna do Radibor.
1933 Uroczyste obchody tysiąclecia włączenia do Marchii Miśnieńskiej terenów Milczan, czyli części późniejszych Górnych Łużyc.
1933–1989 Od 1933 Narodowi Socjaliści przytrzymują licznych więźniów politycznych w więzieniu Bautzen I, (wybudowanym w 1904 na Breitscheidstrasse). Po wojnie wykorzystują go też sowieccy okupanci jako obóz specjalny (Speziallager). Do 1956 umiera tam ponad 3000 osób z powodu nieludzkich warunków. Do 1989 Bautzen I należy do największych więzień byłej NRD, w którym oprócz zwykłych przestępców siedzieli ludzie skazani za przekonania polityczne.
1933–1989 Także w urządzonym w 1906 roku przy ul. Weigangtrasse więzieniu Bautzen II w czasach faszyzmu, jak i sowieckiej okupacji trzymano wielu więźniów politycznych. Od 1949 również państwo NRD używało tego więzienia do przetrzymywania przeciwników politycznych. Od 1956 do 1989 służył ten obiekt NRD-owskiej „Bezpiece“ jako Sonderhaftanstalt (więzienie o charakterze specjalnym).
1938 Prześladowanie żyjących w Budziszynie Żydów i zniszczenie posiadanych przez nich sklepów w ramach tzw. Nocy Kryształowej.
1944 Założenie podobozu Obozu Koncentracyjnego Großrosen w Firmie Waggonbau (w miejscu budowy wagonów).
1945 Rozbudowa umocnień i ogłoszenie miasta twierdzą. Obrona przed wojskami alianckimi pod koniec wojny. W wyniku walk zniszczeniu uległo 10% domów, co stanowi 34% stanu mieszkalnego. 18 mostów, 35 budynków publicznych oray 46 średnich zakładów i 23 średniodużych zostało całkowicie zniszczonych. W Budziszynie zginęło po obu stronach ok. 6500 żołnierzy i (według danych sprzecznych statystyk) ok. 350 cywili.
1966–1989 Odbyło się siedem Festiwali kultury serbołużyckiej.
1969 Zburzenie dawnej bramy „Reichentor” i Teatru przy Rynku Zbożowym – Kornmarkt (rzeźby „Rietschelgiebel” zostają przeniesione w inne miejsce).
1973–1975 Powstaje nowe osiedle „Dr.-Salvador-Allende-Straße“ (z 1500 mieszkaniami).
1974 Ukończenie budowy zapory wodnej „Talsperre Bautzen“.
1975 Zbudowanie nowego Teatru Niemiecko- Serbołużyckiego (Deutsch-Sorbisches Volkstheater)
1977–1987 Powstanie nowej dzielnicy mieszkaniowej Gesundbrunnen (5 900 mieszkań)
1991 Ponowne założenie Związku Sześciu Miast (Sechsstädtebund) oraz Fundacji na Rzecz Narodu Serbołużyckiego („Stiftung für das sorbische Volk“)
1992 Ustawa o odnowieniu i rewitalizacji starówki

Uczestnicy seminarium dokształcającego Firmy Bikom GmbH Bautzen nagrali ten film w roku 1992. Celem filmu było pokazanie miasta ze wszystkimi jego potrzebami i problemami, jak również jego uroków z licznymi zabytkami. Oprócz wywiadu z Nadburmistrzem Miasta Schrammem pokazano miasto w całej wspaniałości.
1994 Miejscowości Niederkaina i Stiebitz stają się dzielnicami Budziszyna.
1995 Podniesienie do rangi miasta powiatowego (Große Kreisstadt)
1999 Kleinwelka zostaje włączona do miasta.
2002 Obchody 1000-lecia pierwszej udokumentowanej wzmianki o mieście.
2003 Początek rozbierania pojedyńczych bloków mieszkalnych w dzielnicy Gesundbrunnen.
2005 Uchwalenie przez Radę Miejską wizji rozwoju miasta do roku 2020 – „Bautzen 2020“
2007 Ułożenie pierwszych tablic pamiątkowych na deptaku (w bruku w formie wystających kamieni („Stolpersteine“) przez artystę Guntera Demniga dla upamiętnienia byłych żydowskich współobywateli.
2008 Serbołużyckie Centrum Kulturalno-Oświatowe (Das Sorbische Schul- und Begegnungszentrum) po wielu przeróbkach i przebudowie wznawia działalność.
2010 Powódź stulecia w Budziszynie.