Miejsce Pamięci Budziszyn

Prywatne więzienie Mielkego, Specjalny Zakład Karny czy Więzienie „Stasi“ (Stasi – skrót od Staatssicherheitsdienst – Służby Bezpieczeństwa Państwowego NRD) – Więzienie Bautzen II miało za czasów NRD wiele nazw – dzisiaj znajduję się tutaj miejsce pamięci. Poświęcone jest ono ofiararom obu zakładów karnych Bautzen I, znanego pod nazwą „Żółta bieda“ (Gelbe Elend) oraz Bautzen II.

Tematyczne punkty ciężkości Miejsca Pamięci Bautzen to:

  • historia obu więzień w czasach NSDAP 1933–1945
  • Bautzen I jako sowiecki Obóz Specjalny 1945–1956
  • Więzienie „Stasi“ Bautzen II 1956–1989

Obok wielu przykładów pojedyńczych przypadków uwięzień w byłym więzieniu przestawione jest historyczne i polityczne tło każdego okresu prześladowań. Oprócz wystawy i regularnego oprowadzania odbywaję się odczyty, wykłady, rozmowy ze świadkami historii i prezentacje filmowe. Miejsce Pamięci powstało w 1993 roku z inicjatywy Bautzen-Komitee, w którym zrzeszeni są byli więźniowie. Obecnie Miejsce Pamięci objęte jest patronatem Fundacji na rzecz Saksońskich Miejsc Pamięci (Stiftung Sächsische Gedenkstätten).

Wstęp do Miejsca Pamięci Gedenkstätte Bautzen jest bezpłatny. Miejsce Pamięci można zwiedzać także indywidualnie bez przewodnika.

Gedenkstätte Bautzen

Weigangstraße 8a
02625 Bautzen

Phone +49 3591 40474
Fax +49 3591 40475
info.bautzen@stsg.de
www.gedenkstaette-bautzen.de


open
täglich10.00 bis 18.00 Uhr
Freitag10.00 bis 20.00 Uhr
Führungen 
Freitag17.00 Uhr
Sonnabend, Sonntag
an Feiertagen
11.00 und 14.00 Uhr

Mogiła "Karnickelberg"

Na górze „Karnickelberg“ znajdującej się przy ulicy Talstraße obok dzisiejszego więzienia JVA Bautzen, w latach 1945–1949 zakopywano zmarłych, ofiary Obozu Specjalnego. Miasto Budziszyn, przy wsparciu finansowym Państwa i Landu Saksonii przy współpracy z Komitetem Bautzen–Komitee oraz Związkiem Opieki Narodowej nad Grobami Wojennymi (Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge) zorganizowało w tym miejscu mogiłę zbiorową dla ofiar komunistycznej przemocy, które zginęły w więzieniach Budziszyna.

W latach od 1992 do 1994 roku w szczególnie trudnych warunkach udało się przenieść do Mogiły i inne zmarłe ofiary obozu, pogrzebane w nieznanych dotychczas miejscach.

We wrześniu 2000 roku w bezpośrednim sąsiedztwie mogiły postawiono kaplicę.

Od roku 2003 Ścieżka Pamięci przebiegająca obok mogiły, w której pochowano zmarłych została rozbudowana i prowadzi aż do Placu Pamięci. Dzięki hojnej darowiźnie przedsiębiorcy Prof. dr Reinfrieda Pohla, który stracił ojca w Budziszynie, zostało spełnione życzenie wielu osób, a szczególnie tych, którzy przeżyli czy krewnych pomordowanych, by stworzyć godne miejsce pamięci. Figura „Pojednanie“ drezdeńskiego rzeźbiarza Alexandera Preißlera przypomina odwiedzającym o przesłaniu fundatora, że miejsce to jest miejscem wybaczenia, ale nie zapomnienia.

Gedenkstätte Bautzen

Weigangstraße 8a
02625 Bautzen

Phone +49 3591 40474
Fax +49 3591 40475
info.bautzen@stsg.de
www.gedenkstaette-bautzen.de


open
täglich10.00 bis 18.00 Uhr
Freitag10.00 bis 20.00 Uhr
Führungen 
Freitag17.00 Uhr
Sonnabend, Sonntag
an Feiertagen
11.00 und 14.00 Uhr

Płyta Pamiątkowa podobozu KZ Groß-Rosen

Przy Neusche Promenade, niedaleko brzegów rzeki Sprewy i bezpośrednio obok dzisiejszej siedziby zakładu Bombardier produkującego wagony znajduje się tablica upamiętniająca istnienie podobzu Obozu Koncentracyjnego KZ Groß Rosen.

Na terenie zakładu dawnej fabryki wagonów i maszyn utworzono w 1940 roku obóz pracy przymusowej składający się z dwóch podobozów dla jeńców wojennych. W celu zwiększenia produkcji utworzono tutaj w 1944 roku podobóz Obozu Koncentracyjnego KZ Groß-Rosen i w kwietniu 1945 roku przywieziono do zakładu dalszych więźnów. 20 kwietnia wszystkie obozy zlikwidowano i większość więźniów przetransportowano w niewiadomym kierunku. Wielu z nich nie przeżyło marszu śmierci.

W roku 1979 utworzono Miejsce Pamieci Ofiar podobozu na terenie dawnej i jednocześnie obecnie działającej fabryki wagonów. Ze względu na przebudowę fabryki zlikwidowano to miejsce i nie uworzono ponownie. Dopiero 27 stycznia 1997 roku ustawiono nowy pomnik upamiętniający obóz, ale już poza terenem fabryki. Oprócz pamiątkowego kamienia zamieszczono również tablicę informujacą o historii obozu.

Amt für Wirtschaft, Kultur, Presse- und Öffentlichkeitsarbeit
Kultur
Götz Müller

Room EG 01
Hauptmarkt 8
02625 Bautzen

Phone +49 3591 534-410
Fax +49 3591 534-411
goetz.mueller@bautzen.de